Schone kleren

Charenton du Cher - Ardenais 30 km

Sokken en jassen

en broeken en dassen

Omo wast door en door schoon

wat je ook wassen moet

Omo is goed

voor de wassen van ieder persoon

ja Omo was schoon door en door schoon

bij iedere temperatuur

en Omo is zeker  niet duur

niet duur

Ster-spot uit de jaren zeventig

Mijn onderkomen van gisteren

Het is altijd weer een verrassing waar je 's avonds terecht komt. Gisteren in een monumentaal pand vol houtwerk waar geen enkele deur goed sloot omdat alles was kromgetrokken en waar van de eigenaresse met een smoezelig vestje gaat bridgen. 

Bij het ontbijt heeft ze weer dezelfde kleren aan. Nog wat smoezeliger dan gisteren. En ineens weet ik het woord: morsig. Ja, zo zou je haar het best kunnen beschrijven. Morsig: zo'n woord dat Ischa Meijer vroeger in zijn column van De dikke man gebruikte.
Ja, zullen jullie zeggen: maar we zien jou ook altijd met dezelfde kleren aan op die foto's. Dat is waar, maar ik heb niet anders. 

Snel verder maar weer. Nog een paar uur langs het Canal de Berry en dan kan het ook uit mijn leven verdwijnen.

Sluiswachterswoning

Canal de Berry: het is niet de Bonkevaart

...maar hij is wel te vinden op de kaart

Sint Amand Montrond blijkt een leuk en levendig stadje te zijn. In ieder geval een mooie gelegenheid om eens uitgebreid koffie te drinken want dat kan niet alle dagen. Soms is er de eerste 20 km gewoon niets en het gebeurt ook wel dat er de hele dag geen winkel of café op de route ligt.

In een sportzaak is een mooi wandelshirt in de aanbieding. Het mijne is wat sleets geworden. Ik wil het kopen, maar bedenk dan ineens hoe Christina verleden week mijn oude shirt met liefde heeft zitten naaien. Ik besluit het af te dragen tot de rafels en repen erbij hangen. 

Hoekhuis in Saint Amand

Sint Amand Montrond

Muurschildering op de bibliotheek

We zijn op de goede weg

5 km na Sint Amand Montrond in Bouzais exploiteert het jacobusgenootschap uit Wurzburg een herberg. Hij ziet er erg mooi uit, er is wifi en een maaltijd (in die volgorde). De verleiding is groot er te blijven, maar het lopen gaat vandaag lekker. Eindelijk van dat kanaal verlost met die ongelijke ondergrond, en ook de temperatuur is prima. Over 13 km is er een manege die kamers verhuurt. Ik bel en er is nog plaats.

Pelgrimsherberg in Bouzais

Na mijn lunch ga ik even liggen (je kussentje doet goede diensten Miek). Als ik mijn ogen open komt er een Francaise aangelopen. Marie-Anne pelgrimeert van Vézelay naar Santiago. 

We praten wat, onder andere over het reizen met weinig of geen geld. Opeens realiseer ik me dat ze geen rugzak draagt. Ik kijk om me heen en zie hem naast de mijne staan. Niets van gemerkt dat ze die daar gezet heeft.

Nee, je sliep zegt ze. Maar wees gerust, ik zou er toch niet met twee rugzakken vandoor kunnen gaan.

Voor mijn gevoel heb ik niet geslapen. Ik zie mijn portemonnee en mijn Kodak op de picknicktafel liggen. Volgende keer toch wat voorzichtiger met mijn spullen omgaan.

Voor ze op de foto gaat, doet Marie-Anne snel haar bril af. Het neemt me voor haar in. Tenminste niet iemand die met een morsig vestje rondloopt. 

We nemen afscheid. Altijd een spannend idee. Zal ik haar deze reis nog vaker zien en van alles met haar meemaken of blijft het bij deze korte ontmoeting? We zullen zien. 

Marie-Anne zet snel haar bril af

Ik steek de A71 richting Clermond-Ferrand en Montpellier over. Ik wacht tot ik een vrachtwagen op de foto kan zetten zodat volger Bram kan vertellen waar het transportbedrijf gevestigd is, wat ze zoal vervoeren en uit welke trucks hun wagenpark bestaat. Maar hoe ik ook wacht, geen routier laat zich zien. Die mijden deze tolweg en rijden liever gratis over bospaadjes.

A71 richting Clermond Ferrand en Montpellier: geen trucker te zien

De route gaat vervolgens door een bos waar van alles te zien is (dit keer gelukkig geen truckers).

Jan de Bouvier in het bos

Busje komt niet meer (jammer van die Peugeot J7)

Maar buiten het bos wordt mijn aandacht getrokken door een bordje: Vrouw te koop. Dat zie je niet vaak dus daar moet ik meer van weten. Als ik dichterbij kom zie ik dat er in cyaan een woord tussen staat. Het gaat niet om een vrouw in de aanbieding, maar een damesfiets.

Mijn onderkomen vannacht: een eigen huis met wifi

Morgen weer zien waar we dan terechtkomen. (Voor volger Helmi: die aardige mensen met hun mobilhome in de tuin zitten al vol voor morgen).

En als uitsmijter een foto speciaal voor volger Jasper en alle andere kattenliefhebbers. 

Welterusten

U heeft verstand van kanalen

Augy sur Aubois - Charenton du Cher 23 km

Aan de Amsterdamse grachten

heb ik heel mijn hart voor altijd verpand

Amsterdam vult mijn gedachten 

als de mooiste stad in ons land 

Al die Amsterdamse mensen 

al die lichtjes 's avonds laat op 't plein 

niemand kan zich beter wensen 

dan een Amsterdammer te zijn 

Wim Sonneveld

Ja beste volgers, we zitten even in een overgangsgebied waarin niet zo veel gebeurt.

Pelgrims vanaf Vézelay kunnen via Bourges of via Nevers gaan. Ik volg de variant via Nevers en daarbinnen weer een kleine variant via Augy sur Bois langs de herberg van pelgrimsvriend René Heinrichs.

Vanaf morgen zit ik weer op de gewone variant via Nevers en is er dus ook de kans dat ik mijn vrienden zonder geld weer tegenkom. Over 120 km voegen de pelgrims die via Bourges zijn gegaan zich bij ons, dus dan wordt het weer wat gezelliger.

Pelgrimsherberg Nos Repos

Vanmorgen vroeg op want ik wil naar Sint Amand Montrond. De bakker in Augy is 700 m heen en 700 m terug dus die slaan we over. Ik heb van Vera en Jan een stuk van een baguette van gisteren  meegekregen en zelf heb ik nog een droge worst van twee weken oud.

Daar moeten we het mee doen, want de eerste 20 km is er niets dan kanaal.

Daar hebben we het Canal de Berry weer

Ja, we zijn weer terug bij het Canal de Berry dat de Loire met de Cher verbindt. Pelgrimsvriendin Helmi had me al gewaarschuwd dat het gras 1,5 m hoog stond, maar inmiddels is het gemaaid. Ze hebben het wel laten liggen zodat je steeds een bos gras aan je schoenen meedraagt (zo is er altijd wat, zijn de kopjes droog, is de theedoek weer nat).

Ontmoeting met twee vriendelijke honden

Vandaag ziet de weg er meestal zo uit: eindeloos rechtdoor

Het lopen is ook vrij vermoeiend omdat de grond erg ongelijk is.

Drooggevallen kanaal

Op een gegeven moment is het kanaal zelfs helemaal drooggevallen. Het blijkt echter me opzet gedaan. Een eind verder wordt aan de sluis gewerkt. Een man vraagt waar ik vandaan kom. Nu zeg ik in het buitenland altijd Amsterdam, want dat begrijpt men tenminste.

"Ah Amsterdam, maar dan heeft u verstand van kanalen."

Ik verbaasde me er al over dat de sluizen in het kanaal niet lekken. Tot nu toe heb ik alleen maar lekkende sluisdeuren gezien. Ik zie nu waarom de sluizen in het kanaal van Berry geen water doorlaten. De sluisdeuren zijn vervangen door een muurtje van beton.

Werk aan de sluizen

Rond het middaguur besef ik dat ik St Amand Montrond niet ga halen. Ik heb nu 13 km gelopen en er resten er nog zeker 22.

Ik bel een APD (Accueil Pelerin a Domicile) in Charenton. Zowel het gewone nummer als de 06 geven geen gehoor. Of ik een boodschap wil inspreken? Normaal doe ik dat nooit, maar ik heb al gemerkt dat diverse Fransen eerst eens willen horen wat de beller te melden heeft voor men een beslissing neemt al dan niet te antwoorden.. Dit is hier ook het geval. Nog voor ik de verbinding heb verbroken word ik al teruggebeld. Voor 30 euro is er bed, bad en brood (en een diner). Madame is echter pas om half 7 thuis, want ze moet eerst bridgen.

Geen probleem.

'Hier recht tegenover, dat huis met di wit-grijze luiken zegt de bakkersvrouw nog voor ik iets heb kunnen vragen.

Ik installeer me op het terras. Klokslag half 7 komt Madame Mativon aanrijden. Aardige dame, die in een smoezelig vestje is wezen bridgen.

Maria in La Chapelle de Charenton

Een vlakke etappe

La Grenouille - Augis sur Aubois 29 km

Zachtjes tikt de regen op mijn zolderraam

ritme van de eenzaamheid

die regen zegt we waren zo gelukkig saam

maar dat is nu verleden tijd.

Rob de Nijs

Zolderraam in pelgrimsherberg Nos Repos

Tijdens de afgelopen weken van hitte heb ik vaak verlangd naar een dag in de regen lopen. Vandaag is het zover dus mij hoor je niet klagen in tegenstelling tot de andere hotelgasten.

De eerste kilometers gaan langs een kanaal naar Appremont sur Allier. Een monumentaal dorp waar geen bar open is. Misschien maar beter ook, want buiten het dorp stopt een auto naast me. Weer weduwen die me een lift willen geven? Nee, de waardin van La Grenouille of ik de sleutel van het hotel nog heb. Beschaamd haal ik die uit mijn zak.

Appremont sur Allier

Vervolgens gaat de tocht de rest van de ochtend door een bos. Ook truckers hebben deze GR weten te vinden. Ze komen met de vlam in de pijp langsrazen en als pelgrim kun je dan maar beter je vege lijf in de berm redden.

Ook truckers hebben de wandelroute ontdekt

Dan duikt er precies onder lunchtijd uit het  niets een restaurant op. Een Thaise dame die na elke paar woorden moet giechelen serveert geen keuzemenu, maar een vast menu. Ik vraag nog of ze ook masseert maar daar moet ze alleen maar harder van giechelen.

De hele middag gaat de tocht langs het Canal du Berry. Volgers die goed opgelet hebben weten wat dit voor de pelgrim betekent: een vlakke etappe.
Veel meer is er over deze dag niet te vertellen. Geen ontmoetingen.
Dan maar iets over het 260 km lange Canal du Berry. Reeds in de 15e eeuw werd er over gesproken, maar de aanleg ervan begon pas in 1809 (er is tot 1840 aan gewerkt Joop, voornamelijk door Spaanse krijgsgevangenen). In 1955 werd het gesloten voor de scheepvaart.

Canal du Berry

In de pelgrimsherberg van mijn pelgrimsvriend René wordt ik hartelijk ontvangen door Jan en Vera van het Vlaams genootschap (Rene is er zelf niet).

Michou komt even langs. Het is een van de oude mannen van het dorp die hun verhalen al tig keer in het dorpscafé hebben verteld en het leuk vinden bij de pelgrim een nieuw luisterend oor te vinden.
Mee-eten wil hij niet, twee glaasjes wijn en hij gaat weer alsof hij zich goed beseft dat langer blijven vervelend voor de luisteraars is.

Michou kont een glas meedrinken en zijn verhaal vertellen

Ik ben de enige in de herberg. Er zouden nog twee vriendinnen van René komen om een tentoonstelling in het dorp in te richten, maar ze hebben autopech. Kapotte startmotor. De ANWB regelt een Franse garage die belooft binnen twee uur ter plaatse te zijn. Zij kunnen het probleem echter ook niet verhelpen.
Ik stel me voor wat Maurizio in zo'n geval zou doen. Hij zou onder de motorkap duiken, constateren dat hij een bepaald soort gereedschap nodig heeft, een man op straat aanklampen die dan een broer blijkt te hebben die automonteur is.

Morgen weer verder, altijd maar verder.

Hospitaleros Vera en Jan

P.S. Speciaal welkom aan volger Theo, een vermaard wijnliefhebber (en -importeur). Wellicht gaat hij ons nog op enkele ondergewaardeerde druivensoorten langs de route wijzen.

En wie hebben we daar?

Nevers – La Grenouille 11 km

Ik kan geen kikker van de kant afduwen

Mijn handen zitten altijd in een kluwen

Ik verkoop alleen maar flauwekul

Ze noemen mij een grote nul

Tekst: Peter Koelewijn. Gezongen door het Lowland Trio, maar ook door Wim de Craene (wist je dat Della?)

Ik kan geen kikker van de kant afduwen

Vandaag maar een korte etappe, dus uitslapen in mijn hotel. Maar zo werkt dat niet, mijn lichaam is het ritme van de pelgrim gewend dus om 6 uur ben ik klaarwakker. Dan maar mijn blog bijgewerkt en de mailtjes van volgers beantwoord. Ongemerkt is het toch half negen geworden.

Op naar de kathedraal. Een bijzonder bouwwerk met twee koren: een gothisch en een romaans.

Romaans koor

Gothisch koor

De zeven pijlen op het middelste raam verwijzen naar de 7 trompetten die het laatste oordeel aankondigen

De kathedraal is overigens niet meer helemaal origineel. 16 juli 1944 liet de Royal Air Force er per ongeluk twee bommen van 1000 pond op vallen. Bedoeling was het treinstation te bombarderen.

De restauratie heeft tientallen jaren geduurd, nog altijd minder dan de bouw die 500 jaar vergde.

Dan naar l'Espace Bernadette, genoemd naar Bernadette Soubirous (beter bekend als Bernadette van Lourdes) die hier de laatste 13 jaar van haar leven heeft doorgebracht. In de kapel is haar lichaam opgebaard. Je mag er niet fotograferen, dus dat doe ik dan ook niet.
Buiten heeft men de grot van Lourdes nagebouwd. Maurizio en Christina willen via Lourdes reizen. Ik vraag me af of ze weten dat hier een kopie is.

Grot van Lourdes in l'Espace Bernadette

Tijd om weer verder te gaan. Ik heb een steentje in mijn sok en besluit naar de trap van de kathedraal te gaan om het daar te verwijderen. En wie zitten daar? Nee, niet Frans Bauer en Marianne Weber, maar...

Weer even een compleet gezelschap

Het voelt meteen weer goed. De beslissing alleen verder te gaan is genomen en het is leuk elkaar weer even te zien en te horen van de belevenissen van de afgelopen dagen. De vrouw die ons zondag op de fiets voorbij reed bleek de vrouw van de bakker. Ze hebben gisteren daarom vers brood gekregen en enkele croissants.
Manon vertelt dat ze besloten heeft tot Limoges met Maurizio en Christina mee te lopen. Dan is haar camino afgelopen en gaat ze op familiebezoek. Ze weet al dat ze dan net als ik zal huilen bij het afscheid.
Er komen twee mannen langs. Het blijken Nederlanders. Ik vraag ze een foto te maken. Dat komt mooi uit, want Henk is fotograaf van zijn vak. Nico woont in Nevers en laat zijn vriend de stad zien.

Henk en Nico

Maurizio, Christina en Manon gaan naar L'Espace Bernadette. Ik zeg dat ze de verkeerde kant uitlopen. Manon is dat niet met me eens en pakt de plattegrond erbij.
Maurizio corrigeert haar: Als André zegt dat het die kant uit is, dan is het die kant uit.
We zwaaien naar elkaar in de vaste overtuiging dat we elkaar nog wel een keer tegen zullen komen.

Afscheid van Nevers

La Loire

Siesta langs de Loire

Volger Jos E. had het er gisteren al over. Het kanaal loopt over 340 meter over een brug (aquaduct) over de Allier. Er is van 1832 tot 1835 aan gewerkt.

Aquaduct vanaf de zijkant gezien

De Allier vanaf het aquaduct gezien

De sluizen worden opengezet

Het schip kan binnenvaren

Vlak erna bereik ik mijn onderkomen voor vannacht. Hotel La Grenouille in La Grenouille. Ik was er in 2002 op doorreis per fiets naar Valencia. Die toocht duurde tot 6 mei 2002. Toen werd Pim Fortuyn neergeschoten. Het maakte grote indruk op me en ik wilde de rest van het nieuws in Nederland volgen. Tja, dat krijg je als je het nieuws wil bijhouden. Nu weet ik niet eens wie de Tour de France heeft gewonnen. 

Ik vertel de waard dat ik hier in 2002 ook was. Ja, zegt hij: ik heb nieuwe stoelen (met een kikker in de leuning) gekocht maar verder is er niets veranderd.

Verder is er niets veranderd

Ik hou van geld

Nevers

ik hou van geld, jij houdt van geld,

hij houdt van geld, we houen allemaal van geld.

Ja, hij houdt van geld, zij houdt van geld,

wij houden allemaal van geld.

Alles zou veranderen als het geld niet meer bestond,

geld niet meer bestond.

Als opeens dat walgelijke geld niet meer bestond,

leefden wij niet meer als kat en hond!

Tekst Eli Asser, gezongen door cast van Citroentje met suiker (Piet Romer, Adele Bloemendaal, Leen Jongewaard, Elsje de Wijn, Ronny Bierman)

Loire bij Nevers

Tja, het is even wennen weer solo op pad te zijn. Ook voor jullie, volgers. Met zulke kleurrijke mensen om je heen liggen de verhalen voor het oprapen. Nu moeten jullie het weer doen met mijn belevenissen en overpeinzingen daarover.

Wat in ieder geval meewerkt is het weer. In de afgelopen weken van hitte heb ik vaak verlangd naar een dagje in de regen lopen en vandaag is het zover. Op het ritme van de regen loop ik – om de route weer op te pakken - terug naar Prémery waar het gisteravond zo’n dooie boel was. Dat is het nog steeds, maar de routier is in ieder geval open. Kopje koffie jongeman? begroet de waard me vrolijk.

Dat is mooi gezegd, vind ik.

Ja, in ons hoofd zijn we allemaal jong, antwoordt de waard.

Prémery op zondagavond

Dit is meteen het verschil met weer alleen lopen. Als je zin hebt kun je in een bar een kopje koffie gaan drinken. Als je met mensen zonder geld loopt kan dat niet. Tenminste, het kan wel, maar het getuigt niet van respect.

Ik herinner me nog goed hoe we zaterdag Corbigny binnenliepen. Voor de verandering eens geen uitgestorven oord, maar een levendig stadje met winkels, cafes en terrassen. Als ik alleen loop een welkome afwisseling na al die verlaten velden en met krantenpapier dichtgeplakte dorpen.

Nu ik met mijn nieuwe vrienden liep waren die cafes en terrassen onderdeel van een wereld geworden waar ik even geen deel meer van uitmaakte, maar die ik wel miste.

Als ik zou zeggen dat ik zin had in koffie zou Maurizio meteen zijn gasbrander uit zijn karretje halen om een sterk bakje Italiaanse koffie voor me te zetten. Hij miste die cafes en terrassen niet.

Ook het winkelen ging anders dan anders. Ik bood aan de inkopen voor het avondeten te betalen, maar daar wilde Maurizio niet van weten. We liepen samen naar een buurtsuper. Maurizio bekeek prijzen en constateerde dat het daar veel te duur was. Ik besefte dat ik niet eens weet hoeveel een blik bonen eigenlijk kost.

Maurizio vond dat we naar de Casino in het begin van het dorp moesten gaan. Die had nog wel middagsluiting, maar dan moesten we maar wachten tot die open ging.

Onder het lopen keek ik stiekum op mijn gps. 750 meter heen en 750 meter terug. Dus anderhalve kilometer lopen om enkele euro's aan boodschappen uit te sparen. Maurizio had van Christina 5 euro meegekregen en daar moest het van kunnen. Ik besefte hoe achteloos ik in het dagelijks leven met geld omga.

Bij de bakker vraagt Maurizio steeds om pain sec, een mooie term voor oud brood van gisteren.

Hij wil er niet van weten dat ik iets voor hem betaal. Bij de sigarenboer koop ik een doosje sigaren. Nou ja, een pak shag wil Maurizio dan wel van me aannemen.

Landschap van de Morvan

Nu ik weer alleen loop, gaat het geld er ineens weer snel doorheen. Een vrij dure chambre d'hotes zondagavond (maar ja, er was niets anders). 

Het middagmaal in een restaurant onderweg, hotel in Nevers. Ik neem me voor om toch weer wat bewuster met geld om te gaan.

Tja, en verder is het wachten weer op nieuwe avonturen. Buiten de bus die zo maar doorreed weinig beleefd gisteren.

Onderweg met deze en gene een praatje gemaakt. Als ik vertelde dat ik op weg was naar Santiago hoorde ik steeds weer voor de zoveelste maal: Mais vous etes courageux! (U bent dapper). 

Nog één dingetje over Maurizio. Ik heb ontdekt dat ik hem al op de foto had voordat ik hem kende.

Verleden week bij de feesten in Vézelay werden de relieken de basiliek binnengedragen door de scouts. Maar die relieken waren veel te zwaar voor die scouts en Maurizio nam het over.

Blijkbaar wordt zo'n belangrijk ritueel dus niet van tevoren gerepeteerd en kan een willekeurige voorbijganger zo maar invallen.

Vézelay: scout bezwijkt bijna onder reliek: links komt Maurizio aangelopen

Maurizio heeft het overgenomen

P.S dank aan alle volgers die mij een meelevend mailtje stuurden naar aanleiding van mijn besluit mijn vrienden los te laten en weer alleen verder te gaan.